De dramadriehoek: wat is het en hoe doorbreek je het

De dramadriehoek is een bekend model uit de Transactionele Analyse, bedacht door Stephen Karpman. De dramadriehoek verheldert negatieve communicatiepatronen waarin drie ineffectieve rollen met vaste kenmerken onderscheiden kunnen worden, namelijk: de Redder; de Dader en het Slachtoffer. De drie sociale rollen vullen elkaar zo goed aan en produceren vaste patronen in de communicatie die er vaak toe leiden dat mensen zich vast voelen zitten in een negatief emotioneel spel. Het straffe eraan is dat de desbetreffende personen zich hier niet bewust van zijn.

Hoe de dramadriehoek mensen gevangen houdt in negatieve emotionele spelletjes. 

De dramadriehoek is een communicatiepatroon dat er vaak toe leidt dat mensen zich gevangen voelen in een negatief emotioneel spel. Dat komt omdat de drie betrokken rollen elkaar zo goed aanvullen en vaste patronen in de communicatie voortbrengen. De betrokken personen zijn zich daar niet van bewust, wat het nog moeilijker maakt de cyclus te doorbreken. In 1 gesprek is het mogelijk om de verschillende rollen meerdere keren op te nemen. 

De rol van de Dader in de dramadriehoek. 

De Dader is degene die het negatieve emotionele spel begint door de ander de schuld te geven. Dit zet de toon voor de rest van het gesprek, want de ander zal ofwel de behoefte voelen om zich te verdedigen, ofwel de rol van het slachtoffer op zich nemen 

De rol van de Redder in de dramadriehoek. 

De redder is degene die probeert de ander uit de situatie te redden. Vaak doen ze dat door de schuld op zich te nemen, of door te proberen het probleem op te lossen. Dit kan op korte termijn nuttig zijn, maar op lange termijn dient het alleen maar om de cyclus in stand te houden 

De rol van het slachtoffer in de dramadriehoek. 

Het slachtoffer is degene die de schuld op zich neemt. Ze voelen zich vaak hulpeloos en wekken het nodige medelijden op. Dit kan ertoe leiden dat ze een negatief zelfbeeld krijgen en overschakelen naar het aannemen van een andere rol om zichzelf te beschermen.

Hoe je de cyclus van de dramadriehoek kunt doorbreken.

De sleutel tot het doorbreken van de cyclus is dat je je bewust wordt van de verschillende rollen die je in de dramadriehoek kunt spelen. Als je je eenmaal bewust bent van de rol die je speelt, kun je beginnen met de manier waarop je communiceert te veranderen. Dit kan je doen door vragen te stellen. het zal je helpen de cyclus te doorbreken en een effectievere communicatie mogelijk maken. 

De volgende keer dat je in een groepsgesprek zit en je merkt dat de rollen worden uitgespeeld, onderneem dan onmiddellijk actie om de richting van het gesprek te veranderen. Je kunt dit doen door het gesprek een positieve draai te geven. Bijvoorbeeld, als iemand de rol van het slachtoffer speelt, kun je iets zeggen als: “Het spijt me zo dat je dit is overkomen. Wat kunnen we doen om de situatie beter te maken?” Hierdoor verschuift de focus van het gesprek van het slachtoffer naar het oplossen van problemen. Door op deze positieve manier actie te ondernemen, kun je de energie van een gesprek veranderen en het constructiever maken. Wie weet, misschien inspireert jouw positieve actie anderen wel om hetzelfde te doen!

Veel succes, Samia